Posted in Θεραπείες

Αποκατάσταση από το μέλλον: Εξάσκηση Περιορισμού Αιματικής Ροής

Εξάσκηση Περιορισμού Αιματικής Ροής

Ένας νέος τρόπος άσκησης και αποκατάστασης!

Είναι άραγε δυνατόν, στην σημερινή εποχή του υπερπρωταθλητισμού και της επιστημονικής προπόνησης, να υπάρχει κάποια μέθοδος άσκησης και αποκατάστασης που είναι ελάχιστα γνωστή και ελάχιστα χρησιμοποιούμενη, που μπορεί όμως να φέρει πολλαπλάσια αποτελέσματα συγκρινόμενη τις πιο διαδεδομένες τεχνικές προπόνησης και θεραπείας σήμερα;

Τόσο επαγγελματίες αθλητές, όσο και απλοί ασκούμενοι – συμπεριλαμβανομένων και ανθρώπων υπό τραυματισμό ή σε ανάγκη γρήγορης αποκατάστασης, αναζητούν διαρκώς νέους τρόπους για να αυξήσουν την μυϊκή τους δύναμη γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα. Στις συνηθισμένες μεθόδους μυϊκής ενδυνάμωσης, η δυνατότητα άσκησης περιορίζεται από διάφορους παράγοντες: Για τους επαγγελματίες αθλητές, ο χρόνος ανάρρωσης από μια προπονητική συνεδρία αποτελεί τον πιο σημαντικό ίσως παράγοντα. Για τραυματισμένους ή κλινήρεις ασθενείς, η δυνατότητα κίνησής τους καθώς και η υπάρχουσα φυσική τους κατάσταση αποτελούν επίσης μείζονες παράγοντες περιορισμού. Ένας σοβαρά τραυματισμένος ασθενής, με περιορισμένο εύρος κίνησης και σημαντική μυϊκή ατροφία χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα άσκησης, ξεκινώντας με πολύ μικρή αντίσταση, για να μπορέσει να φθάσει στα πρότερά του επίπεδα μυϊκής ρώμης.

Τόσο στους κύκλους των επαγγελματιών αθλητών όσο και στους ιατρικούς κύκλους, η ανάγκη εύρεσης μια νέας μεθόδου άσκησης και αποκατάστασης που θα λύνει τα προαναφερθέντα προβλήματα, αποτελεί πόθο και όνειρο.

Κι όμως η μέθοδος αυτή υπάρχει!

Γνωρίστε την Εξάσκηση Περιορισμού Αιματικής Ροής

Τι είναι όμως η Εξάσκηση Περιορισμού Αιματικής Ροής (Blood Flow Restriction Training – BFR);

φωτογραφία άσκησης δικέφαλου με περιορισμό αιματικής ροήςΕν συντομία, είναι η άσκηση που πραγματοποιείται υπό περιορισμό της ροής του αίματος στο μέλος που ασκείται.

Σε πιο απλά λόγια, χρησιμοποιείται ένας τρόπος περίδεσης (π.χ. ένας ιμάντας ισχαιμικής περίδεσης ή ένα περιβραχιόνιο ή μια περιχειρίδα) για να περιοριστεί η του ροή αίματος στο άκρο που ασκείται.

Τα αποτελέσματα της φαινομενικά απλούστατης αυτής ιδέας είναι εκπληκτικά:

Η τεχνική βελτιώνει σε ίδιο επίπεδο τόσο τη δύναμη όσο και τη μυϊκή μάζα σαν να γινόταν προπόνηση υψηλής έντασης! Επιτυγχάνουμε, δηλαδή, τα ίδια αποτελέσματα με χρήση τόσο ελαφρών βαρών όσο 10% – 30% του μέγιστου βάρους μιας επανάληψης, σε σχέση με το 65% – 90% της «συνηθισμένης» προπόνησης!

Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό γιατί έτσι η χρήση ελαφρών βαρών, εξαλείφει τον κίνδυνο καταπόνησης, φλεγμονής και βλάβης στις αρθρώσεις, καθώς και τον τραυματισμό μαλακών μορίων.

Η τεχνική αυτή καταφέρνει το αποτέλεσμα αυτό, δημιουργώντας μια ορμονική απόκριση που ξεγελά το σώμα να «νομίζει» ότι ολοκληρώνει μια προπόνηση υψηλής έντασης και να το οδηγήσει στα ωφέλη που η άσκηση υψηλής έντασης παρέχει, ενώ στην πραγματικότητα η άσκηση είναι χαμηλής έντασης και πολύ χαμηλότερου φορτίου.

Λίγη Ιστορία

Η μέθοδος της Εξάσκησης Περιορισμού Αιματικής Ροής διαμορφώθηκε για πρώτη φορά από τον γιατρό και ερευνητή Yoshiaki SATO, στην Ιαπωνία το 1966.

Η μέθοδος αυτή επιτύγχανε πολύ μεγάλη αύξηση των αναβολικών ορμονών στο αίμα χωρίς βλάβη ιστών. Οι αναβολικές ορμόνες που απελευθερώνονταν στόχευαν τους αναβολικούς υποδοχείς σε όλους τους μυς επισπεύδοντας την αποκατάσταση και την αύξηση της αντοχής.

Αυτό ήταν εκπληκτικό! Μέγιστη μυϊκή αύξηση σε όλο το σώμα, χωρίς ταυτόχρονη ιστική βλάβη!

Πολλές μελέτες έχουν διεξαχθεί από τότε διερευνώντας τη μέθοδο αυτή. Όλες οι μελέτες κατέληξαν ότι όχι μόνο βελτιώνει τη μυϊκή μάζα και τη δύναμη των υγιεινών εθελοντών, αλλά ωφελεί σημαντικά τους ασθενείς μετά από ορθοπεδικό χειρουργείο ή ασθενείς με μυοσκελετικές παθήσεις.

Μετά από χειρουργική επέμβαση ή κατά τη διάρκεια περιόδου αδράνειας, μυϊκή ατροφία λαμβάνει χώρα με γρήγορο ρυθμό, με αναφορές απώλειας μυϊκής μάζας έως και 4% κάθε μέρα. Το BFR μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιστάθμιση αυτής της απώλειας. Στην περίοδο αυτή αδράνειας η χρήση του BFR είναι μια βελτιωμένη εναλλακτική σε δυνητικά επικίνδυνες ασκήσεις υψηλού φορτίου, αφού μπορεί να φέρει παρόμοια αποτελέσματα με ασφαλέστερη πιο ελεγχόμενη μορφή άσκησης.

Η τεχνική αυτή μπορεί να επιταχύνει την περίοδο αποκατάστασης τόσο μεταγχειριτικά όσο και προεγχειριτικά. Με την εφαρμογή της στην προεγχειρητική περίοδο, ελαχιστοποιεί την μυϊκή ατροφία, εξασφαλίζοντας έτσι μια ταχύτερη επιστροφή στην αθλητική δραστηριότητα μετά τη χειρουργική επέμβαση.

Λίγη Βιολογία

Πως αυξάνεται άραγε η μυϊκή μάζα κατά την συνηθισμένη άσκηση;
Όταν υποβάλλουμε τους μυς σε συνεχή πρόκληση να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερα επίπεδα αντοχής ή βάρους, παρατηρούμε μια άυξηση στο μέγεθός τους μέσω μιας διαδικασίας που είναι γνωστή ως μυϊκή υπερτροφία.

Η υπερτροφία των μυών εμφανίζεται (μεταξύ και άλλων παραγόντων όπως μεταβολικό και μηχανικό στρες) όταν τραυματιστούν ή υποστούν βλάβη οι ίνες εντός των μυών. Το σώμα επισκευάζει τις κατεστραμμένες ίνες ενώνοντάς τες μαζί, αυξάνοντας έτσι τη μάζα και το μέγεθος των μυών.

Οι ορμόνες, όπως η τεστοστερόνη, η ανθρώπινη αυξητική ορμόνη (HGH) και ο αυξητικός παράγοντας ινσουλίνης (IGF-1), παίζουν επίσης ρόλο στην ανάπτυξη και την αποκατάσταση των μυών. Αυτές οι ορμόνες:

  • Προκαλούν αύξηση της πρωτεϊνικής σύνθεσης
  • Αναστέλλουν την καταστροφή πρωτεϊνών
  • Ενεργοποιούν τα δορυφορικά κύτταρα
  • Διεγείρουν αναβολικές ορμόνες
  • Αυξάνουν την ανάπτυξη των ιστών

Η εξάσκηση αντοχής και δύναμης βοηθά στην απελευθέρωση της αυξητικής ορμόνης από την υπόφυση, τονώνει την απελευθέρωση τεστοστερόνης και βελτιώνει επίσης και την ευαισθησία των μυών στην τεστοστερόνη.

Οι μύες λοιπόν πρέπει να καταστραφούν (λίγο) για να αναδομηθούν. Η επιδιόρθωση όμως αυτή παίρνει χρόνο. Επίσης αν απο λάθος οι μύες καταστραφούν πιο πολύ από ότι αντέχουν, καταλήγουν στο να τραυματιστούν σοβαρά (θλάσεις, ρήξεις) με αποτέλεσμα να χρειάζεται πλήρης αποχή από την άσκηση για την επούλωσή τους. Επίσης οι τένοντες και οι σύνδεσμοι, όπως ακριβώς οι μύες, υφίστανται βλάβη κατά την προπόνηση αλλά η ευαισθησία τους είναι πολύ μικρότερη. Αν τραυματιστούν δημιουργούν εύκολα ρήξεις ή φλεγμονές (τενοντίτιδα).

Κλασσική προπόνηση & BFR

Στην τεχνική Εξάσκησης Περιορισμού Αιματικής Ροής (BFR) περιορίζεται μερικώς η ροή του αρτηριακού αίματος, ενώ μπλοκάρεται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό η φλεβική ροή (επιστροφή του αίματος από τον ιστό στην καρδιά) κατά τη διάρκεια της άσκησης. Αυτό με τη σειρά του προκαλεί έλλειψη οξυγόνου στους μυς και διεγείρει βιοχημικές αντιδράσεις στο σώμα που θα παράγονταν αν η αντίσταση ήταν πολύ μεγαλύτερη.

Η διαδικασία μπορεί να απεικονιστεί σε 4 βήματα:

Σχηματική απεικόνιση κυκλοφορικού συστήματος

Μια περίδεση τοποθετείται στο εγγύς τμήμα των άνω ή κάτω άκρων και ένας ευαίσθητος μηχανισμός προσδιορίζει και διατηρεί την ακριβή ποσότητα περιορισμού ροής αίματος για να βελτιστοποιήσει τη συνεδρία σας: 80% για τα κάτω άκρα και 50% για τα άνω άκρα.

Ο στόχος είναι να μειωθεί η οξυγόνωση του μυός χωρίς πλήρη περιορισμό και να προωθηθεί η συσσώρευση αίματος στα τριχοειδή αγγεία του μυϊκού σώματος των άκρων.

Αυτό προκαλεί βαθιά μεταβολική κόπωση μυών χωρίς ζημιά.

Εικόνα νευρικού κυττάρου

Η συσσώρευση μεταβολιτών και η μυϊκή κόπωση κάνουν το νευρικό σύστημα να μεταδώσει στον εγκέφαλο ότι οι μύες χρειάζονται «βοήθεια» για να ολοκληρώσουν το έργο τους.

εικόνα εγκεφάλου

Ο εγκέφαλος αποκρίνεται απελευθερώνοντας αυξητικές ορμόνες από την υπόφυση.

Εικόνα αιματικής ροής

Οι αναβολικές ορμόνες απελευθερώνονται με στόχο τους αναβολικούς υποδοχείς σε όλους τους μυς του σώματος για να διευκολύνουν την αποκατάσταση και την αύξηση της δύναμης χωρίς να βλάπτουν τους ιστούς.

Τις ορμόνες τις χρησιμοποιούν τόσο οι μυϊκοί ιστοί όσο και τα αιμοφόρα αγγεία, τα οστά, οι σύνδεσμοι και οι τένοντες.

Σε αντίθεση την κλασσική προπόνηση, η μέθοδος BFR ΔΕΝ προκαλεί μυϊκή βλάβη. Αυτό είναι μια πολύ σημαντική πτυχή της μεθόδου γιατί αν θέλουμε να επιταχύνουμε την περίοδο αποκατάστασης, ΔΕΝ πρέπει να καταστρέψουμε τις μυϊκές ίνες στη διαδικασία.

Ενώ όμως οι μυϊκές ίνες δεν σπάνε, διάφορες αυξητικές ορμόνες αυξάνονται πολλαπλάσια!

Για παράδειγμα, μελέτες δείχνουν ότι η ανθρώπινη αυξητική ορμόνη (HGH) μετά από BFR αυξάνεται μέχρι και 290%!

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την μυϊκή αναδόμηση σε όλους του μυς του σώματος – όχι μόνο σε εκείνους γύρω από τους οποίους κάνουμε ισχαιμική περίδεση!

Η ανθρώπινη αυξητική ορμόνη έχει πολλαπλές δράσεις. Μια από τις κύριες είναι ότι αποτελεί βασικό συστατικό της σύνθεσης κολλαγόνου. Η αυξημένη σύνθεση κολλαγόνου βοηθά το σώμα να αποκαταστήσει και να ισχυροποιήσει τους τένοντες και τους συνδέσμους, οι οποίοι εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το κολλαγόνο για τη δομή και τη δύναμή τους. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό τόσο για ασθενείς με συνδεσμικές ή τενόντιες κακώσεις όσο και για αθλητές στους οποίους η αυξημένη αντοχή και ανθεκτικότητα των τενόντων τους δίνει τη δυνατότητα να προπονούνται περισσότερο χωρίς τραυματισμό.

Η ανθρώπινη αυξητική ορμόνη σχετίζεται επίσης με αυξημένη επούλωση των οστών (λόγω της αυξημένης σύνθεσης κολλαγόνου). Ένας συνηθισμένος τραυματισμός που παρατηρείται σε αθλητές υψηλού επιπέδου είναι τα κατάγματα καταπόνησης. Ένα κάταγμα καταπόνησης συμβαίνει όταν υπάρχει περισσότερη διάσπαση κολλαγόνου σε σύγκριση με τη σύνθεσή του. Λόγω των θετικών επιδράσεων στην ανάπτυξη των οστών, το BFR μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη συμβολή στην πρόληψη ή τον περιορισμό των καταγμάτων καταπόνησης σε εξαιρετικά ανταγωνιστικούς αθλητές.

Συνοψίζοντας

Πολλαπλές έρευνες δείχνουν ότι η τόσο η αύξηση της δύναμης όσο και η μυϊκή υπερτροφία (αύξηση μεγέθους μυών) είναι σημαντικά μεγαλύτερη όταν η άσκηση γίνεται με Περιορισμό Αιματικής Ροής.

Τα οφέλη από την τεχνική αυτή γίνονται ορατά μέσα σε λίγες εβδομάδες, και είναι παρόμοια σαν να γινόταν προπόνηση με υψηλή ένταση και μεγάλα βάρη, αλλά για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα! Υπολογίζεται πως παρόμοια αποτελέσματα επιτυγχάνονται στο 1/3 του χρόνου. Δηλαδή με BFR, 3 φορές την εβδομάδα, έχουμε αποτελέσματα σε 4 εβδομάδες συγκρίσιμα με αυτά 12 εβδομάδων «συνήθους» προπόνησης.

Παρότι η περίδεση γίνεται συνήθως γύρω από τους δικέφαλους και τους τετρακέφαλους, η μυϊκή αύξηση λαμβάνει χώρα σε όλους του μυς του σώματος!

Ο τρόπος άσκησης αυτός ελαχιστοποιεί τόσο το ρίσκο τραυματισμού των αρθρώσεων, όσο και το καρδιαγγειακό ρίσκο.

Τρόπος άσκησης

Ο συνιστώμενος τρόπος προπόνησης είναι με αρκετές επαναλήψεις (10-15 ή και περισσότερες), βραχεία διαλείμματα (π.χ. 30 δευτερόλεπτα) και με βάρος το 10-40% του μέγιστου βάρους για μία επανάληψη (RM).

Οφέλη

Σαρκοπενία & BFR: Μια εύκολη λύση

Σαρκοπενία και BFR
Η σαρκοπενία, γνωστή ως απώλεια μυϊκής μάζας, είναι συχνό φαινόμενο μεταξύ των ηλικιωμένων. Εκτιμάται ότι περισσότερο από το 15% των ενηλίκων άνω των 50 ετών πάσχουν από την πάθηση.

Η σαρκοπενία εμφανίζεται ακόμη και σε νέους ανθρώπους, οι οποίοι δεν ασκούνται. Σύμφωνα με έρευνες «εκείνοι που δεν αθλούνται χάνουν το 1% έως 3% της μυϊκής τους μάζας κάθε χρόνο μετά την ηλικία των 50 ετών». Η σαρκοπενία δεν είναι απλώς μια αίσθηση αδυναμίας, ή μια δυσκολία να πάμε από το σημείο Α στο σημείο Β: είναι μια κατάσταση που ενδέχεται να μειώσει δραματικά το προσδόκιμο ζωής. Η σαρκοπενία είναι η πιο συχνή αιτία για κατάγματα, πεσίματα και άλλα μυοσκελετικά προβλήματα στις μεγαλύτερες ηλικίες.

Η τεχνική BFR μπορεί να αποτελέσει μια εύκολη λύση στο μεγάλο αυτό πρόβλημα. Με 3 συνεδρίες την εβδομάδα, των 20 λεπτών μόνο μπορούμε να αναστρέψουμε πλήρως την επικίνδυνη αυτή κατάσταση.

Θετικά οφέλη και στην αερόβια άσκηση

Σαν τεχνική, ο περιορισμός της ροής του αίματος μπορεί επίσης να προστεθεί στην αερόβια άσκηση όπως το περπάτημα και το ποδήλατο. Έρευνες δείχνουν ότι η μέθοδος έχει να προσφέρει σημαντικά οφέλη και εκεί με βελτίωση της καθημερινής δραστηριότητας, αερόβιας ικανότητας και υγείας.

Έτερα οφέλη

Άλλα πολλά οφέλη περιλαμβάνουν καλύτερο έλεγχο του πόνου, γρηγορότερη και καλύτερη επούλωση των οστών, αυξημένη πυκνότητα των οστών, επιτάχυνση της αποκατάστασης από τραυματισμό τένοντα ή σύνδεσμου και άλλα.

Ασφάλεια

Μια κατανοητή ανησυχία για μια τέτοια μέθοδο είναι η ασφάλεια. Οι έρευνες την ορίζουν ως ασφαλή. Μάλιστα αναφέρουν μειωμένο κίνδυνο εν τω βάθει θρόμβωσης (DVT) και χαμηλότερη υπερτασική ανταπόκριση στην άσκηση. Βλάβη στους μυς μπορεί φυσικά να συμβεί χωρίς τη χρήση κατάλληλου εξοπλισμού, και αν δεν ακολουθούνται οι οδηγίες. Η τεχνική δεν συνιστάται για όσους είναι έγκυες και γενικά απαιτεί έγκριση χειρουργού μετά από επέμβαση και μετά από κάταγμα καθώς και σε περιπτώσεις καρδιαγγειακών παθήσεων.

Χειροθεραπευτική και BFR

Ηλεκτρονική συσκευή περιορισμού αιματικής ροής
Το φυσικοθεραπευτικό κέντρο μας, στην συνεχή αναβάθμιση της τεχνολογίας και του εξοπλισμού του, εισάγει την πρωτοποριακή αυτή μέθοδο στις θεραπευτικές υπηρεσίες μας.

συσκευή BFR
Σε αντίθεση με απλά επιθέματα περίδεσης, που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι φυσικοθεραπευτές, στο κέντρο μας υλοποιούμε τη μέθοδο με τη χρήση πανάκριβων ηλεκτρονικών μηχανημάτων που παρακολουθούν και αναλύουν τις παραμέτρους φυσιολογίας σε πραγματικό χρόνο.

Με πολλαπλά αυτόματα πρωτόκολλα άσκησης, η ηλεκτρονική εφαρμογή του BFR έχει εκπληκτικές δυνατότητες:

  • Πρωτόκολλο βαθμονόμησης βραχίονα / ποδιού.
  • Μέχρι 120 σημεία μέτρησης.
  • Ανάλυση πυκνότητας μυών.
  • Ελάχιστη πίεση απόφραξης των άκρων (LOP).
  • Ρύθμιση σταθερής αρτηριακής πίεσης.
  • Ορατότητα του παλμικού κύματος.

Η συσκευή υλοποιεί αλγόριθμους με βάση τον καρδιακό ρυθμό και την ατμοσφαιρική πίεση και προσαρμόζει την πίεση περίδεσης σε κάθε κίνηση με ένα πατενταρισμένο μηχανικό και ηλεκτρονικό σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι η πίεση (και άρα το ποσοστό ισχαιμίας) διατηρείται σταθερή σε πραγματικό χρόνο – γεγονός που δεν μπορεί να υλοποιηθεί με απλούς ιμάντες περίδεσης. Αυτή η μέθοδος ελέγχου εγγυάται τόσο την ασφάλεια όσο και τη βελτιστοποίηση του αποτελέσματος κάθε συνεδρίας.

Για περισσότερες πληροφορίες

Share this post

Start typing and press Enter to search

Shopping Cart